Badanie penetracyjne (PT) umożliwia wykrywanie niezgodności spawalniczych wychodzących na powierzchnie materiału (otwartych nieciągłości powierzchniowych). Metoda stosowana przy badaniu materiałów niemetalicznych i metalicznych o właściwościach ferromagnetycznych, paramagnetycznych i diamagnetycznych. W praktyce nie stosuje się jej jedynie do badań materiałów silnie porowatych.
Przed przystąpieniem do badania powierzchnię badanego elementu należy dokładnie osuszyć i oczyścić, a następnie nanieść penetrant, który wnika w głąb nieciągłości i szczelin badanego materiału wykorzystując zjawisko włoskowatości. Po upływie określonego czasu nadmiar penetranta należy usunąć z badanej powierzchni za pomocą zmywacza w taki sposób by pozostał on tylko w nieciągłościach powierzchniowych i nałożyć wywoływacz. Wywoływacz wchłania penetrant, który wniknął i pozostał w nieciągłościach dzięki czemu uzyskuje się wyraźne i powiększone wskazanie.
Metoda penetracyjna może służyć również do wykrycia nieszczelności badanego detalu. Badanie szczelności polega na naniesieniu penetranta z jednej strony badanego elementu, a wywoływacza po drugiej. W przypadku nieszczelności detalu po stronie po której naniesiony jest wywoływacz uwidoczniają się wskazania barwne.
Do badań penetracyjnych stosuje się zestawy odczynników składające się z:
- barwnego lub fluorescencyjnego penetranta (odpowiednio w technice barwnej i fluorescencyjnej),
- zmywacza,
- wywoływacza.
Badanie penetracyjne wykonuje się zgodnie z poniższymi normami:
PN-EN ISO 12706:2010 - Badania nieniszczące - Badania penetracyjne - Terminologia.
PN-EN ISO 3059:2013-06 - Badania nieniszczące -- Badania penetracyjne i badania magnetyczne proszkowe - Warunki obserwacji.
PN-EN ISO 23277:2015-05 - Badania nieniszczące spoin -- Badania penetracyjne - Poziomy akceptacji.
PN-EN ISO 3452-1:2021-12 - Badania nieniszczące - Badania penetracyjne - Zasady ogólne.
PN-EN ISO 3452-2:2021-12 - Badania nieniszczące - Badania penetracyjne - Badania materiałów penetracyjnych.
PN-EN ISO 3452-3:2014-02 - Badania nieniszczące - Badania penetracyjne - Próbki odniesienia.
PN-EN ISO 3452-4:2001 - Badania nieniszczące - Badania penetracyjne - Wyposażenie.
PN-EN ISO 3452-6:2009 - Badania nieniszczące - Badania penetracyjne - Badania penetracyjne w temperaturach niższych niż 10°C.
PN-EN 10228-2:2016-07 - Badania nieniszczące odkuwek stalowych - Badanie penetracyjne.
PN-EN 1371-1:2012 - Odlewnictwo - Badania penetracyjne - Odlewy wykonane w formach piaskowych, kokilach i pod niskim ciśnieniem.
PN-EN 1371-2:2015-03 - Odlewnictwo - Badania penetracyjne - Odlewy wykonane metodą wytapianych modeli.
PN-EN ISO 10893-4:2011 - Badania nieniszczące rur stalowych - Badanie penetracyjne rur stalowych bez szwu i spawanych w celu wykrycia nieciągłości powierzchniowych.
